Στοά «Δωδώνη» υπ” αριθ. 58 εν Ανατ. Ιωαννίνων
Ημερομηνία εκαθιδρύσεως 22 Δεκεμβρίου 1920
Η Στοά συνεδριάζει κάθε Δευτέρα
Ιδρυτές
| Αλιεύς Αθανάσιος | Αναγνωστόπουλος Κων. | Γρύλλης Εμμ. | Καμαλάκης Σπυρ. |
| Κωνσταντινίδης Αγαθ. | Κυρίμης Φαίδων | Ριζόπουλος Χρ. | Σταυρόπουλος Γεωρ. |
Σύντομο ιστορικό
Η Στοά «Δωδώνη» υπ’ αριθ. 58 ιδρύθηκε στις 22 Δεκεμβρίου 1920 στην Ανατ. Ιωαννίνων και εργάστηκε κανονικά μέχρι το τέλος του 1940 , οπότε ανέστειλε αναγκαστικά τις εργασίες της λόγω του Β’ Παγκ. Πολέμου και της Κατοχής. Σύμφωνα με υπάρχοντα στοιχεία , την εποχή αυτή η Στοά η δύναμη της Στοάς αριθμούσε 280 μέλη. Η ιστορία του Τεκτονισμού στην Ήπειρο φαίνεται ότι ξεκίνησε πολύ νωρίς, καθώς σύμφωνα με τον Γάλλο ιστορικό και Φιλέλληνα Πουκεβίλ ο οποίος διατέλεσε διπλωμάτης στα Ιωάννινα στιις αρχές του 19ου αιώνα, υπήρχε στα Ιωάννινα τεκτ. Στοά ήδη από την εποχή του Αλή Πασά! Παρ’ αυτά, παρ’ ότι πολλοί Ηπειρώτες αναφέρονται ως τέκτονες, συγκεκριμένα στοιχεία για τεκτ. Στοές στα Ιωάννινα έχουμε μόλις από τις 23.07 (ή 05.08) 1893, με την ίδρυση της υπό την αιγίδα της Μεγ. Ανατ. της Γαλλίας , Στοάς «Προμηθεύς» . Όπως προκύπτει από τα αρχεία της Μεγ. Ανατ της Γαλλίας, η Στοά αυτή στην οποία συμμετείχαν πολλοί Έλληνες, ιδρύθηκε μετά από αλληλογραφία που ξεκίνησε ο Σεβ. της Στοάς «Η Πρόοδος» της Ανατ. Κωνσταντινουπόλεως, αδ. Λαζ. Αποστόλογλου στις 19.02.1892 με την Μεγ. Ανατ. της Γαλλίας, προκειμένου να διερεύνηση τη διάθεση της για ίδρυση Στοάς στα Ιωάννινα. Κατά τη διάρκεια του 1891, στη Στοά «Η Πρόοδος» είχαν μυηθεί στον Τεκτονισμό και τρείς Έλληνες από τα Ιωάννινα, οι οποίοι διέμεναν την περίοδο αυτή στην Κωνσταντινούπολη , οι οποίο φαίνεται πως αποτέλεσαν τον κορμό της νέας Στοάς.
Η νέα αυτή Στοά, η οποία εξαναγκάστηκε σύντομα (13.06.1896) να τεθεί σε ύπνο λόγω πιέσεων από την Οθωμανική διοίκηση, είχε σύμφωνα με τα αρχεία της Μεγ. Ανατ. της Γαλλίας το έτος 1895 συνολικά 36 μέλη, από τα οποία τα 15 ήταν Έλληνες, ενώ ο συνολικός αριθμός μελών λίγο πριν η Στοά τεθεί σε αδράνεια είχε φθάσει τα 53. Ως τελευταίος Σεβ. της Στοάς «Προμηθεύς» αναφέρεται ο αδ. Ηλίας Χαρίτος, εφέτης, που είχε μυηθεί στον Τεκτ. στη Στοά «Η Πρόοδος» Ανατ. Κωνσταντινουπόλεως.
Μερικά χρόνια αργότερα, το 1900, ιδρύθηκε στην Αθήνα υπό την Γαλ. Μεγ. Ανατ. της Ελλάδος, από τον αδ. Χρ. Χριστοβασίλη και άλλους Ηπειρώτες , η Στοά «Δωδώνη», υπ’ αριθ. 58, με την προοπτική η νέα Στοά να μεταφερθεί σύντομα στα Ιωάννινα . Ο σχεδιασμός αυτός δεν μπόρεσε να πραγματοποιηθεί και το 1901 ιδρύθηκε στα Ιωάννινα μία άλλη Στοά, η «Ελευθερία», με πρώτο Σεβάσμιο τον αδελφό Ιωάννη Κωτούλα, Ηπειρώτη, ο οποίος είχε μυηθεί στον Τεκτ. το 1883 στη Στ. «Η Πρόοδος» Ανατ. Κωνσταντινουπόλεως. Για τη Στοά «Ελευθερία» ατυχώς δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής άλλα στοιχεία! Ο αδ. Κωτούλας διατέλεσε το 1901 Ένδοξος Μέγας Γενικός Γραμματέας της Γαληνοτάτης Μεγάλης Ανατ. της Ελλάδος. Επίσης, ίδρυσε το 1919 στη Σμύρνη τη Στ. «Ιωνία» και υπήρξε ο πρώτος Σεβ. της για την περίοδο 1919-1920.
Στις 10 (23). 07.1908, ιδρύθηκε στα Ιωάννινα άλλη μία τεκτονική Στοά, η «Anadolu» (Ανατολή), μέλη της οποίας όμως ήταν μόνο αξιωματικοί του Οθωμανικού Στρατού! Η Στοά αυτή τέθηκε σε αδράνεια με την έναρξη των Βαλκανικών πολέμων, τους οποίους ακολούθησε άλλωστε και η απελευθέρωση των Ιωαννίνων στις 21.02.1913.
Το 1947 έγινε μία πρώτη, ανεπιτυχής προσπάθεια για την αφύπνιση της Στοάς «Δωδώνη», ενώ το 1961 ακολούθησε άλλη μία προσπάθεια, την οποία αποπειράθηκε ο αδ. Γ. Σακελλόπουλος , πάλι χωρίς αποτέλεσμα . Τελικά η Στοά μπόρεσε να αφυπνιστεί το 1973.
Τα μέλη της επιτροπής αφυπνίσεως αποτέλεσαν και το πρώτο Συμβ. του νέου ξεκινήματος της Στοάς «Δωδώνη». Από την επίσημη εγκατάσταση της την 31.03.1973 μέχρι σήμερα η Στοά ευτύχισε να εργάζεται σε πλήρη αρμονία .
Στις 24.01.1979 η Στοά μεταφέρθηκε στο νέο, ιδιόκτητο Τεκτονικό Μέγαρο της Ανατ. Ιωαννίνων .
Αδ. της Στ. που διατέλεσαν μέλη της Μεγ. Στοάς της Ελλάδος
| Ριζόπουλος Χρήστος | Μέγας Γενικός Γραμματεύς |
| Σταυρόπουλος Γεώργιος | Μέγας Γενικός Γραμματεύς |
| Γρύλλης Εμμανουήλ | Μέγας Ελεονόμος |